Prof. January Weiner

Instytut Nauk o Środowisku, Wydział Biologii, Uniwersytet Jagielloński

Emerytowany profesor dr hab. w Instytucie Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, członek czynny Polskiej Akademii Umiejętności. Ukończył biologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jego zainteresowania badawcze obejmują ekologię fizjologiczną, bioenergetykę, ekologię ekosystemów, biogeochemię i biologię ewolucyjną. Odbył kilka dłuższych staży zagranicznych (m.in. w University of Wisconsin i University of Iowa, USA oraz Philipps-Universität w Marburgu, RFN – jako stypendysta Fundacji Humboldta).

Jest autorem lub współautorem ok. 50 publikacji oryginalnych w czasopismach międzynarodowych oraz ok. 200 przyczynków, artykułów przeglądowych i popularno-naukowych i książek, w tym podręcznika ekologii (1999 r., 2003, 2020 r.).

ABSTRAKT

Zmiany różnorodności biosfery – dawniej, dziś, jutro

Życie na Ziemi jest procesem realizowanym przez miliardy organizmów, należących do ogromnej liczby gatunków. Od powstania życia do dziś liczba gatunków stale rośnie, ale proces ten jest przerywany głębokimi kryzysami („wielkimi wymieraniami”), kiedy liczba gatunków gwałtownie maleje. Jednak po stosunkowo krótkim czasie – liczonym w milionach lat – liczba gatunków wraca do poprzedniej wysokości i nadal rośnie, aż do następnej katastrofy. Kiedy na Ziemi pojawił się gatunek Homo sapiens, zastał największą różnorodność biotyczną w historii Ziemi, ale w bardzo krótkim czasie – po szybkim wzroście jego populacji – różnorodność zaczęła znowu spadać. Czy jesteśmy świadkami początków kolejnego wielkiego wymierania? Jeżeli tak, to jakie mogą być tego konsekwencje dla tych gatunków, które przetrwają? Czy gatunek H. sapiens też jest zagrożony? A życie na Ziemi? Łatwo postawić takie pytania, ale trudno na nie odpowiedzieć.